Bhutan: Een land in balans

Nergens had ik een dergelijk gevoel. Of, misschien toch wel: ooit stapte ik uit het vliegtuig op de luchthaven van Paaseiland, in het hartje van de Stille Oceaan. Het gevoel dat je jezelf ineens op een ander tijdspad of zelfs een andere planeet bevindt. En hier leven ook mensen. Mensen die andere belangen lijken te hebben, mensen die meer waarde hechten aan legendes dan aan geschiedenis, mensen die een andere belevingswereld en wereldvisie hebben. Of is het hádden? Met de introductie van televisie, internet en de meest moderne smartphones wordt onze wereld onherroepelijk deels de hunne.

Bhutan op de kaart

40 jaar geleden was Bhutan nog een land met nauwelijks verharde wegen, auto’s, communicatiemiddelen en elektriciteit. Sinds begin jaren ‘70 nam het land stapsgewijs afscheid van haar – zelf in stand gehouden – isolatie van de rest van de wereld. Jigme Dorji Wangchuck, de 3e koning van Bhutan, opperde: “als ons land wordt binnengevallen en niemand weet wie we zijn, wie gaat zich dan om ons bekommeren?” Bhutan trad toe tot de Verenigde Naties en werd daarmee op de kaart gezet. De weg naar de moderne wereld was ingeslagen.

Vernieuwing: Kansen en mogelijkheden

Het Bhutan van nu zit sindsdien in een zeer interessante overgangsfase. Het leven wordt langzaam drukker, gho’s (traditionele herenkleding) worden verruild voor spijkerbroeken, zelfs in de meest afgelegen streken worden wegen geasfalteerd. Is verandering per definitie een verslechtering? Ik denk het niet. Er zijn bovenal ook kansen en voordelen. Uiteindelijk heeft ook Bhutan het recht om te groeien en ja, het heeft nog de mogelijkheid om dit op een gereguleerde, duurzame en weldoordachte manier te doen. Ik voorspel u: ooit zal Bhutan als voorbeeld dienen voor andere landen. Op het gebied van duurzaamheid, minimalisering van criminaliteit, betrokkenheid van de bevolking bij de politiek en respect hebben voor anderen kunnen we nog heel wat van ze leren!

Inzicht in de visie van Bhutan

De Bhutaanse regering wil vooruitgang, maar niet ten koste van het verlies van eigen tradities, waarden, normen en religie. Hoe bescherm je je eigen cultuur en voorkom je dat Bhutan in sneltreinvaart wordt “opgeslokt” door de moderne tijd? Die vragen intrigeerden me, en daarom maakte ik een afspraak met de Honorair Consul én persoonlijke vriend van de koninklijke familie. Deze innemende man werd in 1971 persoonlijk uitgenodigd door de koning, om de prinsen te onderwijzen in wiskunde en Engels. Als dank voor deze en menig andere diensten kreeg hij een vaste verblijfsstatus en maakte hij als één van de weinige westerlingen de Bhutaanse transitie van dichtbij mee. Zijn visie was verhelderend en gaf een unieke kijkje achter de schermen. Ons gesprek vormde de basis voor een reeks aan leuke en interessante gesprekken die ik voerde met de Bhutaanse bevolking op straat en in cafeetjes!