Graag neem ik u mee naar een wereld buiten de gebaande paden. Waar u zich compleet overgeeft aan de natuur en waar de mens ineens erg nietig lijkt. Een reis waarbij u leert over een bijzonder stukje aarde en tegelijkertijd wordt teruggeworpen op uzelf. Een wereld apart en een beleving op zich. In dit reisverhaal neem ik u mee naar… Spitsbergen!
Een concessie van 31 landen met een rijke geschiedenis en een overvloed aan unieke flora en fauna. Beginnend aan mijn reis had ik geen idee van hetgeen mij te wachten stond tijdens een expeditie naar Spitsbergen. Avontuurlijk, koud, ijsberen, besneeuwde bergtoppen… dat waren de eerste gedachten die in mij opkwamen. Bepakt met wind- en waterdichte kleding, rubberen laarzen, dikke vesten, handschoenen en muts was ik klaar om dit avontuur aan te gaan. Vanuit een zinderend heet Nederland met 34 graden vloog ik naar Oslo. Hier daalde de temperatuur naar zo’n 25 graden… nog steeds erg warm en moeilijk voor te stellen hoe koud het dan aan moest voelen in Spitsbergen de volgende dag. Na een culturele middag in Oslo vloog ik de volgende dag naar Longyearbyen, de grootste nederzetting van Spitsbergen met ruim 2000 inwoners. Hét startpunt om de Arctische eilanden te verkennen. En inderdaad, de gevoelstemperatuur lag hier direct een stuk lager, rond de 7 graden.
Bij aankomst in Longyearbyen worden we verwelkomd door de Zweedse en Nederlandse gids. Vervolgens worden we vrolijk begroet door onze “kapitein Iglo”, de chauffeur van de bus die ons in slechts 10 minuten naar “het centrum” van Longyearbyen rijdt. Slechts 1 hoofdweg met het poolmuseum, een aantal winkels, cafés en tax free shops zijn hier te vinden. Het gevoel van isolatie en jezelf afsluiten van de buitenwereld begint al een beetje te komen. Na een rondleiding door het poolmuseum, waarbij we kennis maken met een stukje geschiedenis van Spitsbergen, is het tijd om richting het schip te gaan. We beginnen direct met onze eerste zodiac-cruise, aangezien het schip wat verder op het water voor anker ligt. Na een (veiligheids)briefing waarbij alles uit de kast wordt getrokken - reddingsvesten, reddingsboten, loeiende alarmbellen en een introductie van het expeditieteam - kunnen we van start met ons avontuur! Het signaal van de telefoon en alle verbinding met de buitenwereld valt weg… de komende 10 dagen is het puur genieten van de natuur en een totale overgave aan deze reis. Flexibiliteit en geduld zijn de kernwoorden om deze expeditie tot een succes te maken voor jezelf én voor anderen. We vertrekken in de avond richting Ny Alesund, waar we in de nacht aankomen en de volgende ochtend aan land gaan. Moe en voldaan sluit ik mijn ogen en wacht ik vol spanning af wat er gaat gebeuren de komende dagen.
.jpg?width=2410&height=1600&format=jpeg)
Ny Alesund
De volgende ochtend zit ik fris & fruitig met mijn medereizigers aan het ontbijt, klaar voor de eerste activiteit en kennismaking met Spitsbergen. We bezoeken in de ochtend het voormalig mijndorp Ny Alesund, dat zich tegenwoordig heeft ontwikkeld tot een internationaal onderzoeksstation met gemiddeld 120 inwoners. Veel landen hebben er een basis, waaronder Noorwegen, Frankrijk, Engeland, China, Zuid-Korea en Nederland. Het is een afgelegen plek en onze Nederlandstalige gids Malenthe heeft hier een aantal maanden voor onderzoek doorgebracht als marinebioloog.
Zij beaamt inderdaad het gevoel van isolement, maar geeft tegelijkertijd aan dat het een unieke belevenis is: je werkt als een hechte community met elkaar samen en begeeft je continu in de natuur. En wat is er mooier dan dat? Naast de natuur vind je ook een stukje cultuur en geschiedenis terug op Ny Alesund. Zoals de ankertoren van Roald Amundsen, die met een luchtschip over de Noordpool wilde vliegen. Vanaf Ny Alesund heb je een fantastisch uitzicht op de omliggende eilanden. Ik neem de natuur goed in mij op. Het landschap met zijn aardse kleuren en besneeuwde bergtoppen wordt omringd door gletsjers. Het is adembenemend mooi!
Vanuit Ny Alesund varen we in vijf uur naar onze volgende stop, Virgohamna en Smeerenburg. Bij aankomst kleden we ons warm aan voor de landing bij deze twee plaatsen. Maar nog voordat we aan land gaan worden de eerste beluga’s gespot! Per zodiac gaan we eropaf en zien we de dieren een aantal keer boven water komen, fantastisch om te zien. Na deze onverwachte gebeurtenis varen we naar Smeerenburg. Het is even zoeken naar een goede wandelroute, want er vliegen veel Noordse sternen boven het eiland. Ze willen hun eieren beschermen tegen deze “indringers” op hun terrein. Ze pikken er aardig op los en we lopen in een mooi rijtje met de handen omhoog richting de ovens van de walvisvaarders. Smeerenburg is een voormalige Nederlandse nederzetting van de walvisvaarders op het eiland Amsterdam. Onze Nederlandse gids, Rinie van Meurs, vertelt boeiend hoe het er jaren geleden aan toe ging op dit eiland. Er zijn nog diverse overblijfselen van de blubberovens te vinden. Vooral de Groenlandse walvis was een favoriete prooi in die tijd. Op zo’n 100 meter afstand ligt een groepje walrussen te genieten van het zonnetje dat schijnt. We lopen er naartoe en kunnen vanaf zo’n 30 meter afstand blijven kijken. Het zijn zes mannetjes en ze lijken erg lui te zijn en niet van plan om in beweging te komen. Maar voor de fanatieke fotografen onder ons blijven we rustig wachten op een uniek foto-moment. En het wachten wordt beloond; uiteindelijk komt een van de mannetjes in zijn geheel overeind en geeft ons een geweldige pose, een waar model! Na nog een korte stop op Virgohamna, waar we onderweg nog zeehonden ontdekken, keren we terug naar het schip. Wederom een indrukwekkende dag met historie, natuur en wildlife. Tijdens de recap wordt door onze expeditieleider Rickard nog eens verteld wat we allemaal hebben gezien én wat het plan is voor morgen. We zijn slechts twee dagen onderweg, maar hebben nu al zoveel gezien, gedaan en beleefd dat het veel langer voelt.
Beverly Sunlet
De volgende dag staat ons een actieve dag te wachten met een mooie wandeling op Beverly Sunlet. Tijdens alle wandelingen die er tijdens deze expeditie cruise worden gemaakt is er een keuze uit een short, medium of long hike. De long hike is bedoeld voor de actieve mensen die er graag op uit trekken, een stevige wandeling niet uit de weg gaan en graag hun benen strekken. De medium hike is meer gericht op de mensen die onderweg graag even stil staan om te fotograferen, te filmen of de natuur goed in zich op te nemen. Bij de short hike blijf je wat meer bij de oever en kan je luisteren naar een van de vele verhalen die de gidsen over Spitsbergen, de historie en de flora en fauna te vertellen hebben. Op Beverly Sunlet kies ik voor een long hike. Na twee dagen op het schip lijkt het mij heerlijk om even de benen te strekken en een wandeling van drie uur te maken. Het is een uitdagende tocht over rotsen, toendra en een stukje ijs. Het uitzicht over het blauwe meer, de bergen met besneeuwde toppen en een enkele vogel die langs vliegt is erg rustgevend. Ik geniet dan ook enorm van deze wandeling.
In de middag maken we een wandeling op Seven Islands, gelegen op het meest noordelijke stukje van Spitsbergen. Voordat we aan land gaan worden we getrakteerd op onze eerste ontmoeting met, jawel, de ijsbeer! Hij wordt zwemmend gespot en we zien hem uiteindelijk het water uit klauteren en aan land gaan. IJsberen liggen altijd diep in het water en je ziet alleen de snuit boven het water uitsteken. Iedereen is laaiend enthousiast en erg blij om deze eerste glimp van de ‘king of the Arctic’ op te vangen! Na de nodige fotoshots van de ijsbeer verkennen we de toendra te voet en komen we onderweg nog een groep walrussen tegen. Wat een fantastische dag; actief gewandeld, mijn eerste ijsbeer gespot en weer een groep walrussen! Mijn enthousiasme voor deze bestemming is niet te stuiten. En tijdens de recap wordt dit nog meer aangewakkerd, want onze expeditieleider vertelt dat we in de nacht richting de Noordpool zullen varen, op zoek naar het pakijs. En waar het pakijs is, daar is wildlife. Oftewel: een grote kans op nog meer ijsberen!
Om 02:00 uur heb ik de wekker gezet. Het is tenslotte 24 uur per dag licht en het moment waarop we tussen het ijs van het Noordpoolgebied varen wil ik niet missen. Ik sta op en kijk uit het raam; WOW, overal ijs! Van kleine tot grote ijsschotsen, overal waar ik kijk is ijs. Een bijzondere ervaring en ik kan er uren naar staren… De hele ochtend blijven we rondvaren en het geduldige wachten wordt beloond. We zien maar liefst twee ijsberen op een prooi. De ijsberen genieten van een welverdiende lunch, een zeehond. We blijven de ijsberen een tijdje volgen en kunnen volop mooie foto’s maken. Dit is voor mij een van de hoogtepunten van de reis. Tijdens de expeditie is het niet alleen zoeken naar wildlife en genieten van het landschap, maar je leert ook veel. De gidsen geven diverse presentaties; over het ijs, de gletsjers, de walrussen, de ijsbeer en de historische poolhelden. Dit optimaliseert absoluut mijn beleving over alles wat ik zie, hoor en voel tijdens deze reis.
Doordat ik deze reis in juli maak is de kans groter om rondom de archipel te kunnen varen. Het ijs is namelijk al verder noordelijk getrokken, waardoor het schip de ruimte heeft. Met een aantal fanatieke Zweedse gidsen aan boord en een Zweedse expeditieleider zorgt dit ervoor dat we zelfs richting White Island varen. White Island is het meest oostelijke eiland en vrijwel geheel bedekt met ijs. Het is bekend geworden doordat de Zweedse ballonvaarder Andree hier is omgekomen toen hij een poging deed om met zijn ballon de Noordpool te bereiken. Pas in 1930 zijn de lichamen op dit eiland ontdekt, samen met hun dagboeken en foto’s. Inmiddels staat er een monument ter nagedachtenis van Andree en zijn medereizigers.
Austfonna Gletsjer
De volgende dag staat voor mij de volgende highlight van deze reis op het programma: de Austfonna gletsjer. Deze gletsjer is met 200 kilometer lengte de op twee na grootste gletsjer ter wereld. Als we in de ochtend aankomen op het punt waar we langs de Brasvellbreen gletsjer kunnen varen, merk ik hoe groot de invloed van de weersomstandigheden hier kan zijn. We zitten dichtbij de gletsjer en zijn smeltwatervallen, maar door de mist zien we niks. Even ben ik teleurgesteld, ik had mij hier zo op verheugd. Maar ons geduld wordt wederom beloond. De kapitein blijft rustig varen en van het een op het andere moment trekt de mist weg en doemt de gigantische ijsmuur voor ons op. Ongelooflijk hoe groot deze ijswand is. Je kan kilometers ver kijken en waar je ook kijkt, overal zie je de gletsjer. Nadat we er twee uur langs zijn gevaren gaan we op weg naar Alkefjellet, met een van de grootste vogelkolonies. Meer dan honderdduizenden vogels zijn hier te zien (en te ruiken!). Ze zitten allemaal met de rug naar ons toe en met hun snavel gericht op de rots, om zo de kleintjes te beschermen. Een waar schouwspel en uniek voor de vogelliefhebber.
De dagen die volgen maken we zodiac cruises en wandelingen over de toendra. We spotten ijsberen, rendieren, de Groenlandse walvis, de blauwe vinvis, de bultrug en de vinvis. We varen helemaal naar het zuidelijkste puntje en gaan rondom weer terug richting Longyearbyen. Bij een aantal gletsjers zien we de afkalving van het ijs. Ik geniet van de prachtige verhalen die onze gidsen vertellen over sleehonden, over avonturen waarbij Groenland van west naar oost werd doorkruist (inclusief beeldmateriaal over hoe dit er aan toe ging) en het leven van de ijsberen. Het is een reis met alleen maar natuur om je heen en waarbij je geen enkele andere reiziger tegenkomt. Na tien dagen is onze expeditie cruise ten einde en nemen we in Longyearbyen afscheid van de crew en onze medereizigers. De telefoon heeft weer signaal en we komen terug in de bewoonde wereld… Door onze vrolijke kapitein Iglo worden we naar het vliegveld gebracht en met een tevreden gevoel stap ik op het vliegtuig terug naar Oslo en Amsterdam.
Spitsbergen is uniek en onbeschrijfelijk mooi! Tien dagen, 25 ijsberen, een Groenlandse walvis, een blauwe vinvis, een bultrug walvis, beluga’s, zeehonden, walrussen, rendieren… Varen naar het pakijs op de Noordpool, langs gletsjers en een 200 kilometer lange ijswand, met een fantastisch expeditieteam en medereizigers; ik heb de “Polar Bug” flink te pakken en ga zeker terug! Ik kijk er al naar uit om mijn enthousiasme met u als medereiziger te delen en ervoor te zorgen dat u net zo’n once in a lifetime ervaring krijgt als ik heb mogen ervaren.
Naschrift:
Gezien de schaarste lopen expeditie-reizen naar de poolgebieden snel vol. Heeft u plannen om volgend reisseizoen naar Spitsbergen te gaan? Zorg dat u er tijdig bij bent. Wij informeren u graag over de reismogelijkheden.
