Singapore: Een theeceremonie in Singapore

De thee

Er zijn 6 hoofdgroepen thee vertelt de teamaster ons: groen, wit, geel, turkoois (ja echt) rood en zwart. Thee wordt hier in het wild geplukt, de theeplanten (Camellia Chinensis) zijn dan opgeschoten tot hoge struiken. Heel anders dan op de strak gesnoeide velden zoals we in Sri Lanka zagen.

De groene thee bevat, zo horen we tot onze verbazing, het meeste cafeïne van alle theesoorten, maar ook de meeste vitamine C. Groene thee is niet geroosterd en niet geoxideerd, alleen gerold en gedroogd. Witte thee bevat de meeste anti-oxidanten van alle theesoorten en is in tegenstelling tot groene thee wel geroosterd maar niet eerst gedroogd, Voor witte thee worden alleen de jongste bladtopjes van de theeplant gebruikt. Gele thee is bij ons niet bekend, voor het maken worden bladeren van de theeplant gestoomd. Een nacht voor het plukken wordt de plant in een strakke zak verpakt.

De turquoise thee (een voorbeeld is Oolong) is een thee met een bloemengeur en –smaak. Wij noemen dit zwarte thee.

Ook de rode thee noemen wij zwart, een voorbeeld is Lapsang Souchon. Lapsang is geroosterd op dennenhout. Het is bij toeval ontdekt toen een scheepslading thee tijdens het transport nat was geworden. Om de thee toch verkoopbaar te maken, roosterde de bemanning de thee op dennenhout. De thee bleek hierdoor een zeer uitgesproken en geliefde smaak te krijgen.

Rooibosthee is géén rode thee, sterker nog, het is helemaal geen thee, maar een aftreksel van de rooibosstruik (Aspalathus linearis), die alleen in Zuid Afrika groeit.

De teamaster is met zijn vehaal aanbeland bij de echte Chinese zwarte thee, de Pu-Er-thee. Deze thee doorloopt een speciaal fermentatieproces, waardoor de donkerrode kleur en de krachtige aard-achtige smaak ontstaat. Door inwerking van bacteriën en gisten fermenteren de theeblaadjes. Deze thee wordt gestoomd, te drogen gelegd en opgeslagen om te rijpen. Vroeger duurde de rijping minstens vijf jaar. Tegenwoordig kan het proces kunstmatig versneld worden, iets waar de teamaster zijn neus voor ophaalt. Pu-Er thee helpt cholesterol en bloedsuiker verlagen, vertelt hij. Dit is de enige thee waar kokend water op mag. Voor de chinezen is thee als wijn, in veel verschillende smaken, jaren en prijsklassen, Wij drinken tijdens deze ceremonie een Pu-Er thee van 24 jaar oud.

Matcha thee is een groene thee, geplukt van een theeplant die twee weken is afgedekt tegen de zon. Alleen de allerjongste blaadjes worden gestoomd en gedroogd en langzaam vermalen. Het poeder dat zo ontstaat is zó fijn dat het als stof wegwaait. De teamaster haalt nogmaals demonstratief zijn neus op voor de thee die in Europa als ‘matcha’ wordt verkocht.

Jasmijnthee wordt gemaakt met 98% jasmijnbloemen en 2% Magnoliabloemen. De verse bloemen gaan tezamen met gedroogde thee in de oven, de geur van de verse bloemen dringt daarmee in de thee. De bloemen worden daarna verwijderd. Met de thee die we in Nederland kopen met heel veel bloemen erin wordt je dus eigenlijk genept. De bloemen die geen smaak of geur meer afgaven dienen dan alleen als goedkoop vulmiddel.

Het zetten van thee

De teamaster spoelt de theebladeren die hij in de ‘claypot' heeft gedaan eerst af met heet water. Het water wordt weggegooid in de lekbak, een fraai gedecoreerd dienblad met gaten erin, dat op een ronde opvangschaal past. De poreuze ‘claypot’ mag slechts voor één soort thee worden gebruikt, omdat de smaak helemaal in de pot trekt.  

Het drinken

Voor het drinken van thee begin je met het uitnodigen van aangenaam gezelschap. De tafel is uiteraard gedekt voor de ceremonie, een pot kokend water op een theelichtje (bestaat dat nog?) kopjes en hoge vaasjes van ragdun porselein, het oog wil ook wat.

Thee mag, zo horen we, nooit worden gedronken op een lege maag (uw theebarbaar start de dag met een kopje thee). De teamaster schenkt de eerste theesoort in de smalle vaasjes. De vaasjes worden slechts voor 70% gevuld, de rest wordt ‘gevuld met vriendschap.’ Mocht jouw gastheer het vaasje helemaal vol schenken, dan weet je hoe laat het is! De vaasjes zijn bedoeld voor het ruiken aan de thee en voor het verwarmen van de handen.

Na het ruiken aan de hete thee wordt de thee overgeschonken in het kopje en wordt het vaasje gerold tussen beide handen tot het is afgekoeld. Deze handmassage leidt tot volledige ontspanning. Er wordt nogmaals geroken aan het vaasje, de ‘koude geur’ is volstrekt anders dan de ‘warme geur’. Vervolgens wordt de thee gedronken, liefst luid slurpend, zoals de chinezen het doen. Het niet gebruikte restant van de thee in de claypot wordt over de pot heen geschonken, de pot krijgt hiermee in de loop der jaren een prachtig glanzend patina.

De ceremonie is na het testen van de theesoorten afgelopen. Het uur is omgevlogen, geen seconde te lang. Voortaan wat meer de tijd nemen voor thee?