Castello Ruspoli- uniek en kostbaar privébezit in Latium

Castello Ruspoli:  uniek en kostbaar privébezit in Latium

mr. Robert Schreuder

Het noorden van Latium, in een landschap van wijngaarden, olijf- en hazelnootbomen, herbergt de grootste concentratie historische tuinen ter wereld. Maar alleen ingewijden kennen Ruspoli, een middeleeuws kasteel, een fort met een eeuwenoud familieverhaal, omgeven door unieke renaissancetuinen.

De geschiedenis van de familie Marescotti-Ruspoli is een Europese geschiedenis in een notendop. Kruisvaarders, Tempeliers, opvarenden van Amerigo Vespucci’s schip op zoek naar Amerika en verkenners van Azië (met name Mongolië) en Afrika. De familie Marescotti bracht ridders, ambassadeurs, kardinalen, geleerden, dichters, schilders en beschermheren voort. Ze namen deel aan vele oorlogen en andere gebeurtenissen van historisch belang. De naam Ruspoli komt van een oude Florentijnse familie waarvan in 1704 de jongste erfgenaam, Vittoria, uitgehuwelijkt werd aan Sforza Vicino Marescotti. Prins Francesco Maria Ruspoli ontving zijn titel van paus Clemens XI (1709) voor de inzet van het Ruspoli-regiment in de Comarchio-oorlog tegen Oostenrijk. Als prestigieus mecenas benoemde hij in 1706 Händel tot kapelmeester, die in drie jaar tijd meer dan 50 cantates voor de markies componeerde, naast het Wederopstandingsoratorium dat op Paasdag 1707 werd uitgevoerd in Palazzo Bonelli (tegenwoordig Valentini).

De oudste sporen van kasteel Ruspoli dateren uit 847. Tijdens het pausschap van Leo IV (847-855) werd het kasteel omgebouwd tot een benedictijnerklooster en als zodanig gebruikt tot 1081. Rond 1169 werd het kasteel de bron van een langdurig geschil tussen de Kerk en de families Orsini en Borgia, dat voortduurde tot de 16e eeuw. In 1531 schonk paus Clemens VII het kasteel aan Beatrice Farnese Baglioni. Haar dochter Ortensia werd door paus Paulus III Farnese uitgehuwelijkt aan Ercole Sforza Marescotti en het kasteel Vignanello, zoals het destijds heette, maakte deel uit van haar bruidsschat. Vanaf dat moment heette het kasteel Marescotti.

Ortensia Farnese verbouwde het kasteel tot een woning, met behoud van de kenmerken van de klifversterking. Het ontwerp was van de beroemde renaissance-architect Antonio da Sangallo il Giovane, maar de verbouwingen aan de buitenkant en de tuin van de befaamde Jacopo Barozzi Vignola (‘Il Vignola’), ontwerper van enkele Farnese-paleizen en de kerk Il Gesù in Rome, de allereerste barokkerk.

De weelderige tuin is klein maar fijn en een van de belangrijkste in Italië en werd aangelegd in 1611. Marcantonio Marescotti was getrouwd met Ottavia Orsini, dochter van graaf Vicino Orsini, schepper van het wereldberoemde Bosco Sacro (park der monsters) in Bomarzo.Zij liet de renaissancetuinparterre van Castello Ruspoli aanleggen. Dankzij de restauratie en het onderhoud door de familie, staat het in Europa bekend als een van de best bewaarde tuinen van die tijd. Castello Ruspoli is nog immer privébezit, kostbaar en exclusief.