IJzersterke kunst in het Rijnland

Vertrek per bus van Utrecht. Na lunch in Krefeld bezoek aan het Kaiser-Wilhelm-Museum met Mondriaan, Doesburg en Art Nouveau-fresco’s van Thorn Prikker. Vervolgens wandeling langs Haus Lange en Haus Esters, ontworpen door Mies van der Rohe voor twee zijdefabrikanten, en Mies’ fabrieksgebouwen.

In de kolossale Peter-Behrens-Bau in Oberhausen, het kunstdepot van het LVR-Industriemuseum, een rondleiding kunstnijverheid. In Hagen werkten Peter Behrens, Henry van de Velde, Johan Thorn Prikker en Mathieu Lauweriks voor industrieel Karl Ernst Osthaus. Bezichtiging van het originele Folkwang Museum, sinds 1945 Karl-Ernst-Osthaus-Museum, Van de Veldes reusachtige Osthaus-villa Hohenhof met ingepaste kunstwerken van Henri Matisse, Ferdinand Hodler en Thorn Prikker, vlakbij Lauweriks’ theosofisch geïnspireerde kunstenaarsvilla’s.

Na Osthaus’ dood nam Essen het Museum Folkwang over; het is sindsdien een toonaangevend museum, met onder andere de Franse impressionisten die tot 1923 in Hagen waren. Vervolgens de Herrijzeniskerk, een ronde staalconstructie uit 1929. In de enorme Zollverein, de laatste kolenmijn die in Essen gesloten werd en een Unesco-monument van Nieuwe Zakelijkheid, zijn twee zeer hippe musea gesticht: het Ruhr Museum in een voormalige steenkoolwasserij (verbouwd door Rem Koolhaas) met de langste openluchtroltrap van Duitsland en het Red Dot designmuseum in het voormalige ketelhuis (verbouwd door Norman Foster). Daarnaast vinden we er ook een permanente installatie van Ilja en Emilia Kabakov en drie andere installaties van eigentijdse kunst.

Eerst Frank Gehry’s Neue Zollhof in de vernieuwde Handelshaven, en in het naburige Neuss, op een voormalige Navo-raketbasis, de Langen-collectie Japanse kunst tussen natuur en beton. 's Middags het omvangrijke museum K20 met klassiek modernen als Picasso, Matisse en Klee en een nieuwe expositie van Marc Chagall.

's Ochtends tijd om op eigen gelegenheid Duisburg te ontdekken, bijvoorbeeld de nieuwe vleugel met naoorlogse kunst van Museum Küppersmühle of het Wilhelm Lehmbruck-museum met de grootste sculptuurcollectie van Europa. Aanvang van de terugreis naar Utrecht rondom het middaguur.