Masai in Kenia: Donkere hutjes, kleurrijke cultuur

Tijdens mijn reizen naar Kenia (en Afrika in het algemeen) ligt de nadruk veelal op de natuur, en vooral de wilde dieren. Voor een safari ben ik altijd wel te porren! Zelfs – of eigenlijk vooral – als het een ‘zweethandjes en trillende knietjes’-soort-van-spannende kanosafari door Hippo City betreft! Maar de cultuur van een land, met name de bevolking en haar gewoontes, vind ik daarnaast net zo interessant. Om hier kennis mee te maken bezoek ik een Masai manyatta (leefgemeenschap). Op weg naar het dorp heb ik een dubbel gevoel: ik wil geen “aapjes kijken”, maar ben wél reuze nieuwsgierig naar hun manier van leven, gewoontes en gebruiken.

Koeienpoep-handjes

Als ik uit de auto stap verwelkomen een aantal stamleden gekleed in traditionele rood/blauwe kleden mij met gezang in hun taal. Helaas begrijp ik niet wat ze zingen, maar het klinkt krachtig – alsof ze zichzelf oppeppen voor de jacht. Een smoezelig jongetje, snottebellen onder zijn neus, komt steeds dichter bij mij staan. Na een tijdje heeft hij voldoende moed verzameld en reikt hij mij zijn handje. In eerste instantie trek ik mijn hand een beetje terug; zijn handje is vies en klef. Ik vraag me af waar hij allemaal ingezeten heeft? De geitjes geaaid en even geholpen bij het bouwen van een nieuwe hut van koeienpoep? Dan spreek ik mezelf streng toe: “niet zo terughoudend!” Natuurlijk geef ik hem een hand; een mannetje met zo’n lief koppie.

Een hoekje van de hut 

Trots neemt hij mij mee naar zijn hut en gebaart mij naar binnen te gaan om te kijken hoe het eruit ziet. Ik zie helemaal niets! Er is geen licht en de rook van het binnen gestookte vuurtje maakt het nog donkerder. Als mijn ogen eenmaal gewend zijn, is er eigenlijk nog steeds niets te zien. Deze mensen hebben geen bezittingen, zodat ze zich makkelijk kunnen verplaatsen, nomadisch als ze zijn. Eén hoek van de hut is voor de geiten, één hoek voor het gezin en een plek om te koken. Meer hebben ze niet nodig.

Twee kanten van de medaille

Daarna komt het – bijna onvermijdelijke – commerciële deel van mijn bezoek. De Masai verzoeken ons om zelfgemaakte sieraden van kralen te kopen of een donatie voor schoolspullen te geven. Mijn bezoek verschaft de stamleden geld voor medicatie en de kinderen een opleiding, wat anders nauwelijks voor handen is. Een mooi voordeel van mijn bezoek. Tegelijkertijd besef ik me dat er ook een keerzijde is; mede door mij komt deze mooie cultuur in aanraking met westerse elementen. Hun gebruiken en gewoontes worden hierdoor beïnvloed en bepaalde tradities gaan verloren.

Maasai Olympics

Het afscheid nadert en de zang wordt weer ingezet. Vrouwen dansen ritmisch mee, de mannen tonen hun kracht en souplesse met de hoogte van hun sprongen. Ik ben onder de indruk! Vroeger toonden de krijgers hun kracht, snelheid en mannelijkheid door een leeuw te doden. Deze traditie komt, gelukkig, niet veel meer voor; er zijn te veel Masai-krijgers en te weinig leeuwen. Nu tonen de mannen hun talenten tijdens de Maasai Olympics die eens per twee jaar plaatsvinden. De voorrondes zijn begonnen, 10 december is de finale! Wie is de volgende Olympisch kampioen “runge” werpen, sprint of hoogspringen en houdt op die manier zijn persoonlijke en stam eer hoog? Ik zou er graag bij zijn om dit mee te maken…